หม้อและกระทะเคลือบเทฟลอนเป็นอุปกรณ์คู่ครัวยอดนิยม เพราะสะดวกสบายในการทำอาหาร อาหารไม่ติดกระทะ ล้างทำความสะอาดง่าย แต่ในขณะเดียวกันก็มีข้อถกเถียงและข้อสงสัยมากมายเกี่ยวกับความปลอดภัยของสารเคลือบเทฟลอน โดยเฉพาะเมื่อได้รับความร้อนสูง วันนี้เราจะมาไขข้อข้องใจว่า หม้อเคลือบเทฟล่อนอันตรายไหม กันค่ะ
เทฟลอนคืออะไร?
เทฟลอน (Teflon) เป็นชื่อทางการค้าของสารเคมีชนิดหนึ่งที่ชื่อว่า โพลีเตตราฟลูออโรเอทิลีน (Polytetrafluoroethylene – PTFE) ซึ่งเป็นสารโพลิเมอร์ที่มีคุณสมบัติโดดเด่นคือทนความร้อนสูง ทนต่อสารเคมี และที่สำคัญที่สุดคือ ไม่ติดกระทะ (non-stick) จึงนิยมนำมาใช้เคลือบภาชนะหุงต้มต่างๆ
ความกังวลเกี่ยวกับสาร PFOA และ PFAS
ในอดีต สารเคมีที่ชื่อว่า Perfluorooctanoic Acid (PFOA) ซึ่งเป็นสารในกลุ่ม Per- and Polyfluoroalkyl Substances (PFAS) เคยถูกใช้ในกระบวนการผลิตเทฟลอน สาร PFOA นี้เองที่สร้างความกังวลอย่างมาก เนื่องจากมีงานวิจัยบางชิ้นพบว่ามีความเชื่อมโยงกับปัญหาสุขภาพต่างๆ เช่น มะเร็งบางชนิด โรคเกี่ยวกับต่อมไทรอยด์ และปัญหาพัฒนาการในเด็ก อย่างไรก็ตาม:
- ผู้ผลิตรายใหญ่ส่วนใหญ่ได้เลิกใช้ PFOA ในกระบวนการผลิตเทฟลอนแล้วตั้งแต่ปี 2013 ซึ่งเป็นผลมาจากการเรียกร้องของหน่วยงานด้านสาธารณสุขและความปลอดภัยทั่วโลก
- ปัจจุบัน ผลิตภัณฑ์เคลือบเทฟลอนที่วางจำหน่ายในท้องตลาดส่วนใหญ่จะระบุว่า “PFOA Free” หรือ “ปราศจาก PFOA”
ดังนั้น หากเลือกซื้อหม้อเคลือบเทฟลอนรุ่นใหม่ๆ ที่ระบุว่าปราศจาก PFOA คุณสามารถมั่นใจในระดับหนึ่งว่าไม่มีสารเคมีตัวนี้เจือปนมาในผลิตภัณฑ์
เทฟลอนปลอดภัยเมื่อใช้ภายใต้อุณหภูมิปกติ
โดยทั่วไปแล้ว การใช้หม้อเคลือบเทฟลอนภายใต้อุณหภูมิการประกอบอาหารปกติ ถือว่าปลอดภัย สาร PTFE จะเริ่มสลายตัวและปล่อยสารพิษออกมาเมื่อได้รับความร้อนสูงกว่า 300-350 องศาเซลเซียส (ประมาณ 570-660 องศาฟาเรนไฮต์) ซึ่งเป็นอุณหภูมิที่สูงกว่าการทำอาหารปกติมากๆ
- อุณหภูมิในการทำอาหารทั่วไป:
- การต้มน้ำ: ประมาณ 100 องศาเซลเซียส
- การผัด: ประมาณ 200-230 องศาเซลเซียส
- การทอด: ประมาณ 175-200 องศาเซลเซียส
จะเห็นได้ว่าอุณหภูมิที่ใช้ในการทำอาหารในชีวิตประจำวันนั้นต่ำกว่าจุดที่เทฟลอนจะเริ่มสลายตัวมาก
ข้อควรระวังในการใช้หม้อเคลือบเทฟลอน
แม้จะมีการพัฒนาให้ปลอดภัยขึ้น แต่การใช้งานอย่างถูกวิธีก็ยังเป็นสิ่งสำคัญ เพื่อยืดอายุการใช้งานและลดความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น:
- หลีกเลี่ยงความร้อนสูงเกินไป: ไม่ควรตั้งกระทะเปล่าบนไฟแรงเป็นเวลานาน เพราะอาจทำให้กระทะร้อนจัดเกินไปจนสารเคลือบเริ่มสลายตัวได้
- ไม่ควรใช้อุปกรณ์โลหะ: หลีกเลี่ยงการใช้ตะหลิวหรือทัพพีที่เป็นโลหะในการประกอบอาหาร เพราะอาจขูดขีดสารเคลือบให้หลุดลอกออกมาได้ ควรใช้ตะหลิวไม้หรือซิลิโคน
- ระวังรอยขีดข่วน: หากสารเคลือบหลุดลอกออกมาเป็นชิ้นเล็กๆ สารเคลือบเหล่านั้นอาจปะปนไปกับอาหารได้ แม้ว่าสาร PTFE จะไม่เป็นอันตรายต่อร่างกายหากได้รับในปริมาณน้อยๆ แต่ก็ไม่ควรเสี่ยง หากกระทะมีรอยขีดข่วนมาก ควรพิจารณาเปลี่ยนใหม่
- การทำความสะอาด: ควรล้างด้วยฟองน้ำนุ่มๆ และน้ำยาล้างจาน หลีกเลี่ยงการใช้ฝอยขัดหม้อที่อาจทำให้สารเคลือบเสียหาย
- การระบายอากาศ: หากทำอาหารด้วยความร้อนสูงมากๆ จนเริ่มมีควันออกมา ควรเปิดพัดลมดูดอากาศ หรือเปิดหน้าต่างเพื่อระบายอากาศ
สรุป
โดยสรุปแล้ว หม้อเคลือบเทฟลอนในปัจจุบันที่ระบุว่า “PFOA Free” ถือว่าปลอดภัยสำหรับการใช้งานในครัวเรือนทั่วไป หากคุณใช้และดูแลรักษาอย่างถูกวิธี หลีกเลี่ยงการใช้ความร้อนที่สูงเกินไป และระวังรอยขีดข่วน สารเคลือบเทฟลอนจะไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพ
หากคุณยังคงมีความกังวล สามารถเลือกใช้ภาชนะหุงต้มทางเลือกอื่นๆ เช่น สเตนเลสสตีล เหล็กหล่อ หรือเซรามิก ซึ่งก็มีข้อดีข้อเสียที่แตกต่างกันไปค่ะ